Ελληνική Αγροτική Ανάπτυξη: Αντιμονοπωλιακή νομοθεσία και καρτέλ

Η αντιμονοπωλιακή νομοθεσία καλύπτει δύο κανόνες απαγόρευσης που διατυπώθηκαν στη συνθήκη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ( Κομισιόν ) :

Απαγορεύονται συμφωνίες που περιορίζουν τον ανταγωνισμό (1) ;
Εταιρίες που κατέχουν δεσπόζουσα θέση δεν επιτρέπεται να κάνουν κατάχρηση της θέσης τους (2) .

1. Συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων

Μεταξύ των παραδειγμάτων περιλαμβάνονται: καθορισμός τιμών. περιορισμός ή έλεγχος της παραγωγής, των αγορών, της τεχνικής ανάπτυξης ή των επενδύσεων. διαμοιρασμός των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού. εφαρμογή διαφορετικών όρων σε παρόμοιες συναλλαγές. Η Κομισιόν φέρει την ευθύνη για τη διασφάλιση της εφαρμογής αυτών των κανόνων. Ένα κράτος μέλος μπορεί να κάνει αίτηση για μια έρευνα ή μπορεί η Κομισιόν να ξεκινήσει μία έρευνα με δική της βούληση. Όταν διαπιστώνει παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας, προτείνει μέτρα για τον τερματισμό τους. Η Κομισιόν μπορεί να προβεί στις παρακάτω ενέργειες:

Αποφάσεις επί μεμονωμένης περίπτωσης:

a.Έναρξη διαδικασίας διερεύνησης παραβιάσεων ;
b.Έκδοση «απαλλακτικής άδειας», με την οποία βεβαιώνει ότι δεν υφίσταται παραβίαση των κανόνων ανταγωνισμού ;
c.Παραχώρηση απαλλαγής.
Ομαδικές απαλλαγές: Η ιδέα εδώ είναι να παραχωρείται εκ των προτέρων γενική απαλλαγή σε ορισμένους τύπους ενεργειών/μεθόδων, ούτως ώστε να απλοποιείται το διοικητικό έργο της Κομισιόν, δηλαδή να μη χρειάζεται να ασχολείται μεμονωμένα με πάρα πολλές περιπτώσεις• επίσης γίνεται πιο εύκολο για τις εταιρίες να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Η Κομισιόν έχει κάνει ευρεία χρήση αυτών των ομαδικών απαλλαγών, τόσο για οριζόντιες συμφωνίες ή συμφωνίες συνεργασίας (μεταξύ εταιριών που ανταγωνίζονται στον ίδιο τομέα ) όσο και για κάθετες συμφωνίες ή συμφωνίες διανομής (που συνάπτονται μεταξύ επιχειρήσεων σε διαφορετικά επίπεδα της ίδιας αλυσίδας παραγωγής ) . Μία από τις ομαδικές απαλλαγές που ξεχώρισαν αφορά τα μηχανοκίνητα οχήματα. Μια Ρύθμιση της Κομισιόν που υιοθετήθηκε το 2002 αίρει σημαντικούς φραγμούς που έθεταν οι κανονισμοί στη διανομή. Έχει ισχύ για οκτώ χρόνια και επιτρέπει, μεταξύ άλλων, την ταυτόχρονη παρουσία ανταγωνιστικών εταιριών μέσα στον ίδιο εκθεσιακό χώρο, αυξημένη πρόσβαση σε γνήσια ανταλλακτικά και ανταγωνισμό ανάμεσα στα καταστήματα αποκλειστική διάθεσης.

Άλλοι τύποι συμφωνιών θεωρούνται από την Κομισιόν επιζήμιοι για τον ανταγωνισμό και συνεπώς απαγορεύονται χωρίς εξαίρεση. Παρουσιάζονται συνήθως σε δημόσιες μαύρες λίστες και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:

Στη κατηγορία των οριζόντιων συμφωνιών
Καθορισμός τιμών
Κοινά γραφεία πωλήσεων
Ποσοστώσεις στην παραγωγή ή στη διανομή
Διαμοιρασμός των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού
Στην κατηγορία των κάθετων συμφωνιών
Καθορισμός της τιμής μεταπώλησης
Όροι απόλυτης προστασίας της περιοχής δικαιοδοσίας

2. Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης

Ο σκοπός εδώ είναι να μην επιτραπεί στις εταιρίες να καταχραστούν μια δεσπόζουσα θέση και κατά συνέπεια να αλλοιώσουν τον ανταγωνισμό στο ενδο-Κοινοτικό εμπόριο. Οι δεσπόζουσες θέσεις, καθαυτές, δεν απαγορεύονται, αλλά μάλλον η κατάχρηση τους, όταν είναι πιθανό αυτή να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών.

Συμπεριφορά που επηρεάζει μόνο μια εθνική αγορά δεν μπορεί να εξεταστεί από τις Ευρωπαϊκές αρχές. Για το σκοπό αυτό απαιτείται προληπτική παρέμβαση της Κοινότητας για τη διερεύνηση των εταιρικών συγχωνεύσεων, καθότι αυτές μπορεί να δημιουργήσουν παράνομη δεσπόζουσα θέση.

Ένα “Καρτέλ” δημιουργείται από μια παράνομη, μυστική συμφωνία μεταξύ ανταγωνιστών οι οποίοι από κοινού καθορίζουν ή αυξάνουν τις τιμές τους, μειώνουν την προσφορά περιορίζοντας τις πωλήσεις τους και/ή το παραγωγικό τους δυναμικό και/ή μοιράζονται μεταξύ τους τις αγορές τους ή τους καταναλωτές.

Πρόστιμα έως και 10% του παγκόσμιου τζίρου τους μπορούν να επιβληθούν στα ένοχα μέρη. Τα ποσά από αυτά τα πρόστιμα κατατίθενται στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Όλες οι αποφάσεις της Κομισιόν που αφορούν καρτέλ μπορούν να εφεσιβληθούν στο Πρωτοδικείο και κατόπιν στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στο Λουξεμβούργο. Αυτά τα δύο δικαστήρια μπορούν να ακυρώσουν τις αποφάσεις της Κομισιόν, εν όλω ή εν μέρει, και αυξάνουν ή μειώνουν τα πρόστιμα κατά την κρίση τους.

Ελληνική Αγροτική Ανάπτυξη